-
1 оный
1. мест.; уст.тотанау, ул, теге, шул2. мест.; уст.вышеупомянутыйюғарыла әйтелгән, иҫкә алынған -
2 әнә
мест. указат.вон, вотәнә мин укыган мәктәп — вот шко́ла, где я учи́лся
монысы түгел, әнә тегесе — не э́тот, а вон тот
-
3 şu
шул; шушы; теге -
4 тот
м; мест.1) шул, теге, ул2) (в составе относ. слов) шуннан, шуңарданспроси у того, кто знает — кем белсә, шуңардан сора
3) (не такой, к-рый нужен) башка, бүтән, икенче4) бусы, ансы, монсы, тегесетот и другой — бусы да, тегесе дә
5) (при перечисл. противополагается словам: "иной", "другой", "этот") ул, теге, тегесени тот ни другой — ул да түгел, башка да түгел
не те, так другие помогут — алар булмаса, башкалар ярдәм итәр
6) в знач. сущ. то с (что-л. более отдалённое) ансы; улто было вчера, а это сегодня — ансы кичә булган иде, ә монсы бүген
•- вместо того, чтобы
- вследствие того, что
- дело в том, что
- до того, что
- и без того
- и тот, и другой
- не до того
- ни с того ни с сего
- ни то ни сё
- после того, как
- с тем, чтобы
- того и гляди
- того и жди
- то да сё
- тот свет -
5 тот
1. м; мест. ж, с та, тоанау, ул, шул, теге2. м; мест. ж, с та, тоанау, теге, арғы3. м; мест. ж, с та, тоул, ундай4. м; мест. ж, с та, топри перечисленииул да, тегени тот, ни другой — ул да түгел, башҡа ла түгел
5. м; мест. в знач. сущ. с тоуныһыто было вчера, а это сегодня — уныһы кисә булғайны, ә был бөгөн
не то, что (чтобы) — бик үк түгел, әллә ни түгел
ни с того ни с сего — һис юҡтан, сәбәпһеҙ-ниһеҙ
тот или иной; тот или другой — кемдер берәйһе
-
6 туда
нареч.ары, шунда, шул урынга, шул [теге] якка, тегеләй- туда же- ни туда ни сюда
- туда и дорога
- туда-сюда -
7 шуңа
мест. указ.1) мест. направ. п. шул; тому́, э́тому, к тому́; для него́ (в отли́чие от тегеңә)эш шуңа якынлаша — де́ло приближа́ется к э́тому
әйттем бит шуңа — сказа́л ведь ему́ (э́тому него́днику, недосто́йному)
2) см. шунлыктанбаласы авырган, (эшкә) шуңа килмәгән — ребёнок заболе́л, поэ́тому (на рабо́ту) не пришёл
3) в знач. союза в составе соотносит. сл.кем (кемгә)..., шуңа кто (кому́)..., тому́; нәрсә (ни, ничек, кайсы..., шуңа) что (как, кото́рый)..., тому́; кайда..., шуңа где..., туда́нәрсә әйтсәләр, шуңа ышана — что не ска́жут, всему́ ве́рит
кем ашатса, шуңа иярә — кто нако́рмит, за тем и увя́жется ( собака)
•- шуңа дип- шуңа кадәр
- шуңа чаклы
- шуңа карамастан
- шуңа да карамастан
- шуңа каршы
- шуңа күрә
- шуңа ук -
8 оный
-ая; -оемест.; уст.(тот самый, вышеупомянутый) шул, теге, ул; искә алынган, югарыда әйтелгән -
9 этот
-
10 аппликация
1. жаппликация, ҡорама һымаҡ ҡораутөрлө төҫтәге тауар, ҡағыҙ киҫәктәрен нимәгәлер йәбештереү йәки тегеү юлы менән һүрәт төшөрөү2. жаппликация, ҡорама һымаҡ ҡораушул юл менән эшләнгән һүрәт -
11 ветер
мелкакой ветер занёс; каким ветром занесло — ниндәй ел алып килде, ниндәй ел ташланы (берәүҙең уйламаған ерҙән килеп инеүенә ҡарата)
бросать (кидать, швырять) деньги на ветер — аҡсаны елгә осороу (һыуға һалыу)
куда ветер дует (идти, смотреть и т.д.) — ел ҡайһы яҡҡа иҫһә, шул яҡҡа (йөрөү, барыу, ҡарау) (аумаҡай кеше тураһында)
ищи ветра в поле — ҡойроғон да тота алмаҫһың, елдәр иҫкән
См. также в других словарях:
туктау — (ТУКТАТУ) – 1. Йөрешне, хәрәкәтне өзү, бүлү, бетерү, хәрәкәтсез калу 2. Теге яки бу эшне эшләүдән тукталу, тыелу, чикләнү. үз эшен, шөгылен вакытлыча өзү, бүлү. Өзелү, бетү, дәвам итмәү 3. Чыкмый башлау, яшәеше бетү (вакытлы матбугат тур.) 4.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
арадаш — 1. с. Теге яки бу төргә (категориягә) кермичә, шул ике төр (категория) арасында, урталыкта торган а. күренешләр 2. Арадашчы (1,2) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
имманент — с. Теге яки бу күренешнең эчке табигатенә хас, шул табигатьтән килеп чыга торган и. закон … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
өлгәшү — Нәр. б. үз вакытында эшли алу, башкарып чыгу. Кая да булса билгеле бер вакытка барып җитү, килеп җитү 2. Үсеп утырган игеннәр, яшелчә, җиләк җимеш тур. : ашамлык итеп әзерләрлек хәлгә җитү, пешү; ашарлык хәлгә килү 3. Пешерелеп, кыздырылып яки… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
практик — I. и. 1. Үз белгечлеге буенча зур тәҗрибәсе булган, шул өлкәдә күп эшләп махсус белем туплаган кеше; киресе: теоретик 2. күч. Эшнең практик ягын күзәтә, эшнең файдасы булуга игътибар итә торган кеше. II. ПРАКТИК – с. 1. Практика белән бәйләнешле… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
техника — 1. Иҗтимагый җитештерүдә кулланыла торган хезмәт кораллары, чаралары һәм акыл эшчәнлегенең шуларны өйрәнүгә, куллануга, камилләштерүгә бәйле өлкәсе. Хезмәт чараларын һәм васиталарын куллануның теге яки бу тармагы, шул тармакка караган фәнни… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
яту — 1. Бөтен гәүдә белән берәр нәрсә өстендә горизонталь хәлдә булу. Шул хәлнең төрле формаларын белдергән (йөзтүбән, чалкан кебек) сүзләр белән килеп, тирә яктагы әйберләргә яки кешеләргә карата билгеле бер торышта булуны белдерә чалкан яту. Шундый… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге